Tìm hiểu về Cao Tốc Mai Sơn – Một trong những tuyến đường giao thông quan trọng của Việt Nam

Việt Nam là một trong những nước có tốc độ phát triển kinh tế rất nhanh chóng trong những năm gần đây. Điều này cũng đồng nghĩa với việc số lượng phương tiện giao thông ngày càng tăng, dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông và tai nạn giao thông diễn ra thường xuyên trên các tuyến đường quan trọng của đất nước.

Vì vậy, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra chiến lược phát triển hạ tầng giao thông, trong đó có việc xây dựng và mở rộng mạng lưới đường cao tốc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Cao Tốc Mai Sơn – một trong những tuyến đường cao tốc quan trọng của Việt Nam.

Tổng quan về cao tốc Mai Sơn

Cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông qua địa phận hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa. Tuyến đường có chiều dài 63,37 km, trong đó đoạn qua Ninh Bình dài 14,35 km, đoạn qua Thanh Hóa 49,02 km. Điểm đầu tại nút giao Mai Sơn, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, kết nối với đường cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn và trong tương lai là đường cao tốc Ninh Bình – Hải Phòng khi hoàn thành; điểm cuối giao với đường Nghi Sơn – Thọ Xuân tại xã Tân Phúc, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa, nối tiếp với đường cao tốc Quốc lộ 45 – Nghi Sơn.

Đặc điểm kỹ thuật

• Quy mô giai đoạn 1: 4 làn xe, nền đường rộng 17 m, vận tốc thiết kế 80 km/h.
• Quy mô giai đoạn hoàn chỉnh: 6 làn xe, nền đường rộng 32,25 m, vận tốc thiết kế 120 km/h.
• Hệ thống cầu: 10 cầu, tổng chiều dài 5,12 km, trong đó có 1 cầu vượt sông Đáy dài 0,93 km.
• Hệ thống hầm: 1 hầm, chiều dài 100 m.

Công trình hầm

Hầm Mai Sơn là hầm đơn, hai chiều, dài 100 m, được thi công theo phương pháp đào hở. Hầm nằm trên địa phận huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, thuộc km 11+000 của tuyến đường. Hầm có đường hầm chính rộng 12 m, cao 5,5 m, đường hầm thoát hiểm rộng 4 m, cao 2,5 m.

Tiến độ thi công

Dự án được khởi công tháng 12/2017, dự kiến hoàn thành tháng 12/2020. Tuy nhiên, do gặp một số khó khăn trong quá trình thi công, dự án đã được gia hạn tiến độ đến tháng 3/2023.

Vai trò

Cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 có vai trò quan trọng trong việc kết nối giao thông giữa các tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của hai địa phương nói riêng và khu vực Bắc Trung Bộ nói chung. Tuyến đường giúp rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai tỉnh từ 2,5 giờ xuống còn khoảng 1 giờ, giảm thiểu tai nạn giao thông, bảo vệ môi trường.

Đường cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn Quy hoạch, mục tiêu và lợi ích

Hiệu quả kinh tế – xã hội

Theo tính toán, sau khi hoàn thành, cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 sẽ mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội to lớn cho hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa. Cụ thể, tuyến đường sẽ giúp:

• Tăng cường kết nối giao thông giữa hai tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lưu thông hàng hóa, dịch vụ, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của hai địa phương.
• Giảm thiểu tai nạn giao thông, bảo vệ môi trường.
• Tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội cho khu vực Bắc Trung Bộ.

Cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 là một công trình giao thông quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa nói riêng và khu vực Bắc Trung Bộ nói chung. Tuyến đường được khánh thành và đưa vào sử dụng ngày 29/4/2023, đã tạo ra một diện mạo mới cho khu vực, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của các địa phương.

Tổng quan về mạng lưới đường cao tốc tại Việt Nam

Lợi ích của việc xây dựng cao tốc Mai Sơn

Cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 là một trong những dự án trọng điểm của Bộ Giao thông Vận tải trong giai đoạn 2017-2020. Tuyến cao tốc có chiều dài 63,37km, đi qua địa phận hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa, nối cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn với cao tốc Quốc lộ 45 – Nghi Sơn.

Việc xây dựng cao tốc Mai Sơn mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cả hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa, cũng như cho cả nước. Cụ thể, các lợi ích đó bao gồm:

Tăng cường kết nối giao thông

Cao tốc Mai Sơn góp phần hoàn thiện hệ thống đường bộ cao tốc Bắc – Nam, tạo thành trục xương sống giao thông kết nối các tỉnh, thành phố ở khu vực miền Bắc và miền Trung. Tuyến cao tốc này giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội đi Thanh Hóa chỉ còn khoảng 2 giờ, thay vì 4-5 giờ như hiện nay. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, vận chuyển hàng hóa giữa hai tỉnh, cũng như giữa các tỉnh, thành phố trong khu vực.

Tăng cường phát triển kinh tế – xã hội

Cao tốc Mai Sơn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa. Tuyến cao tốc này sẽ tạo ra động lực phát triển cho các ngành kinh tế trọng điểm của hai tỉnh, như công nghiệp, du lịch, thương mại, dịch vụ.

• Công nghiệp: Cao tốc Mai Sơn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa và nguyên liệu giữa các khu công nghiệp ở hai tỉnh, cũng như giữa hai tỉnh với các tỉnh, thành phố khác. Điều này sẽ góp phần thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp của hai tỉnh.
• Du lịch: Cao tốc Mai Sơn sẽ giúp du khách dễ dàng di chuyển đến các điểm du lịch nổi tiếng ở hai tỉnh, như khu di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư, khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long, khu du lịch sinh thái Tam Cốc – Bích Động,… Điều này sẽ góp phần thúc đẩy phát triển du lịch của hai tỉnh.
• Thương mại, dịch vụ: Cao tốc Mai Sơn sẽ giúp các doanh nghiệp ở hai tỉnh dễ dàng kết nối với các thị trường trong và ngoài nước, thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ.

Lưới rọ đá kết hợp cùng túi địa kỹ thuật trong công tác kè mềm chống xói mòn sạt lở bờ sông suối.

Nâng cao an ninh quốc phòng

Cao tốc Mai Sơn góp phần bảo đảm an ninh quốc phòng của khu vực. Tuyến cao tốc này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển, vận chuyển của lực lượng vũ trang, góp phần bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Giảm thiểu ô nhiễm môi trường

Cao tốc Mai Sơn sử dụng phương tiện giao thông hiện đại, thân thiện với môi trường. Tuyến cao tốc này sẽ góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Tóm lại, việc xây dựng cao tốc Mai Sơn mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cả hai tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa, cũng như cho cả nước. Tuyến cao tốc này sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống của người dân, bảo đảm an ninh quốc phòng của khu vực.

Các công trình phục vụ cho cao tốc Mai Sơn

Dự án cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 có tổng chiều dài 63,37 km, đi qua địa phận 2 tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa. Đây là dự án thành phần cao tốc Bắc Nam phía Đông, đoạn từ Mai Sơn (Ninh Bình) đến Quốc lộ 45 (Thanh Hóa). Dự án được khởi công xây dựng vào tháng 9 năm 2019 và hoàn thành đưa vào khai thác vào ngày 29 tháng 4 năm 2023.

Để phục vụ cho việc vận hành và khai thác cao tốc Mai Sơn, ngoài tuyến cao tốc chính, còn có các công trình phục vụ khác, bao gồm:

• Các nút giao: Dự án có 5 nút giao, gồm: nút giao Mai Sơn, nút giao Tam Điệp, nút giao Nho Quan, nút giao Đông Xuân và nút giao Nghi Sơn. Các nút giao này được thiết kế theo tiêu chuẩn cao tốc, đảm bảo an toàn và thuận lợi cho việc lưu thông của các phương tiện.
• Các cầu: Dự án có 27 cầu, trong đó có 3 cầu lớn là cầu Tam Điệp, cầu Thung Thi và cầu Đông Xuân. Các cầu này được thiết kế theo tiêu chuẩn cao tốc, đảm bảo an toàn cho việc lưu thông của các phương tiện.
• Các đường gom: Dự án có 2 đường gom, gồm đường gom phía Nam và đường gom phía Bắc. Các đường gom này được thiết kế để phục vụ cho việc lưu thông của các phương tiện dân sinh, không đi theo tuyến cao tốc.
• Các trạm thu phí: Dự án có 2 trạm thu phí, gồm trạm thu phí Mai Sơn và trạm thu phí Nghi Sơn. Các trạm thu phí này được thiết kế hiện đại, đảm bảo thuận tiện cho việc thu phí của các phương tiện.
• Các công trình an toàn giao thông: Dự án có các công trình an toàn giao thông như hệ thống chiếu sáng, hệ thống phân làn, hệ thống thoát nước, hệ thống cảnh báo,… nhằm đảm bảo an toàn cho việc lưu thông của các phương tiện.

Dưới đây là giải thích chi tiết về các công trình phục vụ cho cao tốc Mai Sơn:

• Các nút giao: Nút giao là nơi giao nhau giữa tuyến cao tốc với các tuyến đường khác, gồm đường quốc lộ, đường tỉnh lộ, đường đô thị,… Nút giao của cao tốc Mai Sơn được thiết kế theo tiêu chuẩn cao tốc, đảm bảo an toàn và thuận lợi cho việc lưu thông của các phương tiện.
• Các cầu: Cầu là công trình bắc qua sông, suối,… để tạo điều kiện cho các phương tiện lưu thông qua lại. Các cầu của cao tốc Mai Sơn được thiết kế theo tiêu chuẩn cao tốc, đảm bảo an toàn cho việc lưu thông của các phương tiện.
• Các đường gom: Đường gom là đường được xây dựng song song với tuyến cao tốc, phục vụ cho việc lưu thông của các phương tiện dân sinh, không đi theo tuyến cao tốc. Các đường gom của cao tốc Mai Sơn được thiết kế hiện đại, đảm bảo thuận tiện cho việc lưu thông của các phương tiện.
• Các trạm thu phí: Trạm thu phí là nơi thu phí sử dụng đường cao tốc. Các trạm thu phí của cao tốc Mai Sơn được thiết kế hiện đại, đảm bảo thuận tiện cho việc thu phí của các phương tiện.
• Các công trình an toàn giao thông: Công trình an toàn giao thông là các công trình được xây dựng nhằm đảm bảo an toàn cho việc lưu thông của các phương tiện. Các công trình an toàn giao thông của cao tốc Mai Sơn bao gồm hệ thống chiếu sáng, hệ thống phân làn, hệ thống thoát nước, hệ thống cảnh báo,…

Việc đầu tư xây dựng các công trình phục vụ cho cao tốc Mai Sơn là rất cần thiết, nhằm đảm bảo an toàn và thuận lợi cho việc vận hành và khai thác cao tốc. Các công trình này đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả sử dụng của tuyến cao tốc, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của các địa phương khu vực.

Đội ngũ thiết kế và xây dựng cao tốc Mai Sơn

Để đảm bảo chất lượng và tiến độ xây dựng của tuyến đường cao tốc Mai Sơn, đội ngũ thiết kế và xây dựng đã được thành lập với sự tham gia của các đơn vị chuyên nghiệp và có nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng các công trình giao thông trọng điểm.

Điển hình là Công ty CP Cơ khí Xây dựng (COMA), đơn vị thiết kế và chịu trách nhiệm quản lý dự án. COMA là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực thiết kế và xây dựng cầu đường, đã tham gia triển khai một số dự án giao thông quan trọng tại Việt Nam như cao tốc Hải Phòng – Hạ Long, cầu Bãi Cháy, cầu Vĩnh Tuy…

Ngoài ra, dự án còn có sự tham gia của các đơn vị như Công ty CP Xây dựng công trình giao thông 1 (CIENCO 1), Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Giao thông (CIC) và Công ty CP Xây dựng số 4 (Vinaconex 4).

Quy hoạch và tiến độ xây dựng cao tốc Mai Sơn

Dự án được quy hoạch xây dựng theo quy mô 4 làn xe, nền đường 17 m, vận tốc thiết kế 80 km/h. Khi hoàn chỉnh, dự án sẽ có 6 làn xe, nền đường 32,25 m, vận tốc thiết kế 120 km/h.

Tiến độ xây dựng

Dự án được khởi công vào ngày 2/12/2019 và dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2022. Tuy nhiên, do gặp một số khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng và thi công, dự án đã được gia hạn thời gian hoàn thành đến ngày 30/6/2024.

Tính đến tháng 10/2023, dự án đã hoàn thành 98% khối lượng công việc. Các hạng mục chính của dự án như nền đường, mặt đường, cầu, hầm,… đã được thi công hoàn thiện. Hiện nay, các nhà thầu đang tập trung thi công hoàn thiện các hạng mục còn lại và hoàn thành công tác nghiệm thu để đưa dự án vào khai thác.

Tác động

Khi hoàn thành, cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 sẽ góp phần:

• Nâng cao năng lực vận tải, giảm thiểu tai nạn giao thông trên tuyến Quốc lộ 1A đoạn qua khu vực.
• Thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, kết nối các tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình và các tỉnh khu vực Bắc Trung Bộ với thủ đô Hà Nội và các tỉnh phía Nam.
• Tạo động lực cho phát triển du lịch, dịch vụ, thương mại trong khu vực.

Đặc điểm kỹ thuật của cao tốc Mai Sơn

Cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 là tuyến cao tốc huyết mạch nối thủ đô Hà Nội với thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Tuyến cao tốc có tổng chiều dài 60 km, được xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A với quy mô 4 làn xe, chiều rộng nền đường 25 m, mặt đường rộng 17 m. Tuyến cao tốc được chia thành 2 dự án thành phần:

• Dự án thành phần 1: Mai Sơn – Liêm Tuyền, dài 33 km, được khởi công ngày 27/8/2016 và hoàn thành đưa vào khai thác ngày 29/3/2022.
• Dự án thành phần 2: Liêm Tuyền – Quốc lộ 45, dài 27 km, được khởi công ngày 3/10/2018 và hoàn thành đưa vào khai thác ngày 30/11/2022.

Đặc điểm kỹ thuật của cao tốc Mai Sơn

• Tiêu chuẩn kỹ thuật

Tuyến cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 được xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A với quy mô 4 làn xe, chiều rộng nền đường 25 m, mặt đường rộng 17 m. Tuyến cao tốc được thiết kế tốc độ tối đa là 120 km/h.

• Cấu tạo mặt đường

Mặt đường của tuyến cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 được sử dụng kết cấu bê tông nhựa nóng (AC), dày 16 cm. Lớp móng mặt đường được sử dụng kết cấu cấp phối đá dăm loại 1 dày 30 cm.

• Cầu đường vượt

Trên tuyến cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 có 12 cầu lớn, 20 cầu trung và 11 cầu nhỏ. Các cầu trên tuyến được thiết kế theo tiêu chuẩn đường cao tốc với tải trọng thiết kế HL93.

• Hệ thống an toàn giao thông

Tuyến cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 được lắp đặt hệ thống an toàn giao thông hiện đại, đồng bộ, bao gồm:

• Hệ thống chiếu sáng
• Hệ thống phân làn
• Hệ thống biển báo hiệu
• Hệ thống an toàn phòng chống cháy nổ
• Hệ thống camera giám sát

Vai trò của cao tốc Mai Sơn

Tuyến cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45 có vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế – xã hội của khu vực phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Hòa Bình, Ninh Bình. Tuyến cao tốc giúp rút ngắn thời gian di chuyển giữa thủ đô Hà Nội và thành phố Ninh Bình từ 2 giờ 30 phút xuống còn 1 giờ 30 phút, góp phần thúc đẩy giao thương, du lịch và phát triển kinh tế – xã hội của các địa phương.

Chi phí đầu tư cho việc xây dựng cao tốc Mai Sơn

Với chiều dài khoảng 50km, chi phí đầu tư cho việc xây dựng tuyến đường cao tốc Mai Sơn là khá lớn. Theo báo cáo của Tổng Công ty Đầu tư Phát triển Hạ tầng Việt Nam (VEC), tổng mức đầu tư cho dự án là khoảng 9.000 tỷ đồng, trong đó có 800 tỷ đồng phí bảo đảm và phần còn lại là vốn vay.

Để thu hồi vốn đầu tư, dự án sẽ có hình thức thu phí điểm thu phí không dừng (ETC). Theo đó, các phương tiện giao thông sẽ được trang bị thẻ IC – ETC để tự động thanh toán khi đi qua các trạm thu phí. Giá vé dự kiến cho xe du lịch là 1.500 – 2.000 đồng/km và xe tải là 4.000 – 5.000 đồng/km.

Hiệu quả kinh tế và môi trường của cao tốc Mai Sơn

Việc xây dựng tuyến đường cao tốc Mai Sơn không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông và tăng cường an toàn cho người tham gia giao thông, mà còn có những hiệu quả kinh tế và môi trường rất tích cực.

Hiệu quả kinh tế

Về mặt kinh tế, Cao Tốc Mai Sơn đã và đang đóng góp vào việc phát triển kinh tế ở các địa phương nằm dọc con đường này, đặc biệt là các tỉnh phía Bắc và phía Nam của Việt Nam. Việc giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông cũng giúp giảm chi phí vận chuyển cho các doanh nghiệp, từ đó làm giảm giá thành sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp.

Ngoài ra, việc đẩy mạnh xây dựng tuyến đường cao tốc cũng tạo nhiều việc làm cho người dân trong khu vực, đặc biệt là những người có nhu cầu lao động ở các công trình xây dựng. Điều này góp phần cải thiện đời sống và tăng cường thu nhập cho người dân.

Lưới thép rọ đá trong công tác chỉnh trị sông và cửa sông ven biển

Hiệu quả môi trường

Bên cạnh hiệu quả kinh tế, Cao Tốc Mai Sơn cũng mang lại nhiều lợi ích cho môi trường. Những công trình phục vụ cho tuyến đờng này được thiết kế và xây dựng theo tiêu chuẩn môi trường, giúp bảo vệ nguồn nước và không khí xung quanh.

Ngoài ra, việc giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông sẽ giúp giảm lượng khí thải từ các phương tiện giao thông, từ đó giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

Những khó khăn trong việc triển khai dự án cao tốc Mai Sơn

Thế nhưng, việc xây dựng tuyến đường cao tốc Mai Sơn cũng gặp phải nhiều khó khăn và thách thức. Trong quá trình triển khai dự án, một số vấn đề đã được đưa ra và cần được giải quyết để đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án.

Một trong những vấn đề lớn là việc thi công dự án trên các địa hình đa dạng và phức tạp, từ vùng núi, biển đến đồng bằng. Điều này yêu cầu sự chuyên môn cao và kỹ thuật tinh vi của các nhà thầu.

Ngoài ra, việc giải phóng mặt bằng và hoàn tất các thủ tục pháp lý cũng là một trong những thách thức lớn đối với dự án. Các tỉnh nằm dọc tuyến đường cao tốc Mai Sơn cũng đang gặp khó khăn trong việc di dời và tái định cư người dân để đảm bảo tiến độ xây dựng.

Phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án khẩn cấp xử lý sự cố sạt lở đất tại huyện Kỳ Sơn (Nghệ An)

Kết luận

Tuyến đường cao tốc Mai Sơn là dự án quan trọng trong Quy hoạch Phát triển Hạ tầng Giao thông Quốc gia và đang được triển khai theo tiến độ. Với hiệu quả kinh tế và môi trường tích cực, dự án sẽ đóng góp vào sự phát triển của khu vực phía Bắc và phía Nam của Việt Nam.

Tuy nhiên, việc triển khai dự án còn gặp phải nhiều khó khăn và thách thức, yêu cầu sự chuyên môn cao và sự hợp tác giữa các đơn vị liên quan để đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình. Hy vọng, việc xây dựng tuyến đường cao tốc Mai Sơn sẽ được hoàn thành đúng tiến độ và mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng.

Tổng quan về mạng lưới đường cao tốc tại Việt Nam